Światowa Organizacja Zdrowia po raz pierwszy postanowiła wydać raport dotyczący sztucznej inteligencji. Jest to o tyle istotny dokument, że pokazuje zarówno wady, jak i zalety wprowadzenia tej technologii, do badań związanych ze zdrowiem. Sam raport zaś, to efekt dwuletnich prac ekspertów, powołanych przez WHO.
Raport WHO o AI
Tytuł raportu brzmi: Etyka i zarządzanie sztuczną inteligencją dla zdrowia. Jest on wynikiem dwuletniej pracy ekspertów, powołanych przez Światową Organizację Zdrowia, pochodzących z całego świata. Stanowisko ekspertów jest niezwykle ciekawe. Uważają oni bowiem, że sztuczna inteligencja rzeczywiście może być szansą dla rozwoju medycyny, poprawy usług medycznych czy naszego zdrowia. Natomiast należy się zastanowić, ile szkód może taka technologia przysporzyć. Dyrektor generalny WHO dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, wyraża też nadzieję na to, jakoby ten raport miał zmaksymalizować wysiłki wdrożenia AI tam, gdzie jest to możliwe. A jednocześnie zminimalizować ryzyko, będące konsekwencją takich działań. Tym samym, w raporcie znajdziemy ostrzeżenie przed tym, aby nie przeceniać korzyści jakie niesie ze sobą AI, zwłaszcza w kwestii zdrowia. W wielu przypadkach bowiem, takie rozwiązanie odbywa się kosztem podstawowych inwestycji, jak również problemów z uzyskaniem ubezpieczenia zdrowotnego.
Sztuczna inteligencja a etyka
WHO podjęło również temat etyki. Według ekspertów, AI w wielu przypadkach, w sposób nieetyczny, gromadzi dane i wykorzystuje je. Dodatkowym niebezpieczeństwem są także uprzedzenia, z którymi wciąż walczą naukowcy, czy ryzyko cyberprzestępstw. A to z kolei, może doprowadzić do, np. wykorzystania informacji przez wielkie koncerny medyczne. W raporcie WHO znajdziemy też obawy o to, że nowoczesne systemy będą szkolone w krajach wysokorozwiniętych, bogatych. Istnieje zatem obawa, że badania te, nie znajdą odzwierciedlenia w krajach biedniejszych.
źródło: shutterstock.com
WHO o przyszłości
Czy zatem Światowa Organizacja Zdrowia nie widzi przyszłości dla sztucznej inteligencji w medycynie? Przeciwnie! Wierzy w jej rozwój. Jednak zwraca uwagę na istotne elementy, które powinni wykorzystać naukowcy już na etapie planowania, jeżeli chcą wdrożyć swoje plany w życie. Po pierwsze więc, jak twierdzi WHO, trzeba brać pod uwagę względy różnorodności. AI nie powinni być stronnicze, a systemy powinny odpowiadać na potrzeby wszystkich ludzi. Nie powinno mieć tu znaczenia ich pochodzenie czy status majątkowy. Dodatkowo, naukowcy powinni szkolić służby medyczne. Tak, aby nowe systemy nie były dla nich utrudnieniem, a pomocą. Nie bez znaczenia jest tak samo etyka czy poszanowanie praw człowieka. Wszyscy powinni ze sobą chcieć współpracować. Po to, aby systemy były jak najdoskonalsze.
Co więcej, WHO zaproponowało takie oto zasady, aby uchronić pacjentów przed negatywnymi skutkami AI. Według Światowej Organizacji Zdrowia, musi być zachowana:
- Ochrona ludzkiej autonomii – to człowiek sprawuje kontrolę nad systemami medycznymi. Dane pacjentów powinny zostać poufne, a ci z kolei, powinni wyrazić zgodę prawną dotyczącą ochrony danych.
- Bezpieczeństwo ludzi i interesu publicznego – naukowcy muszą spełniać regulacje prawne w kwestii bezpieczeństwa. Powinna obowiązywać kontrola jakości.
- Przejrzystość i zrozumiałość – Powinny istnieć odpowiednie dokumenty i regulacje przed procesem projektowania. Dodatkowo, informacje te musza być łatwo dostępne, aby każdy wiedział w jaki sposób można korzystać z AI.
- Odpowiedzialność i rozliczanie – powinny być określone jasne zasady kto i za co odpowiada. Tym samym, musza istnieć zasady dotyczące ewentualnych szkód, za które będą odpowiadały błędne algorytmy.
- Integracja i sprawiedliwość – Musi być sprawiedliwa dla wszystkich. I to bez względu na wiek, płeć, dochód, rasę, pochodzenie etniczne, orientację seksualną lub inne cechy chronione na mocy kodeksów praw człowieka
- Działania oparte na AI powinny być odpowiednio promowane. A tym samym, ma ona być zgodna ze zrównoważonym rozwojem i bez szkód, np. dla środowiska.
Odpowiednia chwila?
Wydanie raportu tylko pokazuje, że warto coraz baczniej przyglądać się AI. Jak dotąd, WHO nie czuło bowiem potrzeby toczenia dyskusji na ten temat. Natomiast ostatnie dwa lata, a zwłaszcza czas pandemii, sprzyjały eksperymentom, również w dziedzinie medycyny. Dlatego też wszystkich zainteresowanych pełniejszym stanowiskiem WHO, zapraszamy do kliknięcia w raport i zapoznania się z całością. Może to być bowiem jedna z ciekawszych pozycji na ten temat, jaka pojawiła się lub pojawi w roku 2021.
Zobacz cały raport: Etyka i zarządzanie sztuczną inteligencją dla zdrowia