Od sierpnia 2025 w UE obowiązuje AI Act i kodeks dla modeli GPAI. Sprawdź, jakie obowiązki czekają firmy oraz jak zyskać przewagę konkurencyjną dzięki compliance.
Nowe obowiązki od 2 sierpnia 2025 – co się zmienia dla rynku?
Od 2 sierpnia 2025 roku w Unii Europejskiej wchodzi w życie AI Act – pierwsza globalna regulacja dotycząca sztucznej inteligencji. Kluczowy element tych przepisów to kodeks postępowania dla modeli ogólnego przeznaczenia (GPAI), który dotyczy zarówno dostawców modeli, jak i firm wdrażających rozwiązania AI w sektorach takich jak HR, sektor publiczny, finanse czy customer experience.
Nowe przepisy mają kluczowe znaczenie dla rynku B2B, integratorów AI i firm oferujących produkty cyfrowe. Wprowadzenie AI Act oznacza wzrost oczekiwań wobec zgodności z unijnym prawem, ale też szansę na budowanie przewagi rynkowej dzięki odpowiedzialnemu wdrażaniu technologii.
Co to jest kodeks GPAI i jakie daje korzyści?
Przejrzystość, przewidywalność i preferencje regulacyjne
W lipcu 2025 Komisja Europejska ogłosiła „General Purpose AI Code of Practice”. To dokument opracowany w konsultacji z liderami rynku technologicznego, organizacjami pozarządowymi oraz przedstawicielami państw członkowskich. Podpisanie kodeksu ma charakter dobrowolny, ale jego przestrzeganie zapewnia:
- uproszczenie kontaktu z regulatorem (EU AI Office),
- ograniczenie ryzyka kar finansowych,
- zwiększenie zaufania ze strony klientów i inwestorów,
- dostęp do preferencyjnych ścieżek wdrażania nowych modeli.
Główne założenia kodeksu GPAI
1. Transparentność
- obowiązek dokumentowania pochodzenia danych treningowych,
- wyjaśnianie, jak dane były pozyskiwane i etykietowane,
- udostępnienie informacji o strukturze i parametrach modelu.
2. Poszanowanie własności intelektualnej
- całkowity zakaz wykorzystywania treści z nielegalnych źródeł,
- obowiązek uzyskania praw do materiałów szkoleniowych,
- publikacja listy źródeł danych (dataset cards) i licencji.
3. Bezpieczeństwo i zarządzanie ryzykiem
- identyfikacja i kontrola zagrożeń związanych z AI,
- publikacja planów przeciwdziałania ryzykom,
- testowanie odporności modeli na tzw. edge cases i ataki manipulacyjne.
Harmonogram wdrożenia – co muszą zrobić firmy?
- 2 sierpnia 2025: obowiązek zgodności dla wszystkich nowych modeli GPAI w UE.
- sierpień 2026: Komisja Europejska zyskuje narzędzia egzekucyjne, w tym możliwość nakładania kar.
- sierpień 2027: modele wprowadzone wcześniej muszą być w pełni zgodne.
- Każde państwo członkowskie ma wyznaczyć krajowy organ nadzorczy, współpracujący z EU AI Office.
Reakcje rynku i wpływ na konkurencyjność
Polaryzacja globalna i stanowisko kluczowych graczy
Z kodeksem GPAI zgodziły się już takie firmy jak OpenAI, Cohere czy Mistral. Deklarują one gotowość do transparentności i etycznego rozwoju modeli. Z drugiej strony Meta otwarcie odrzuciła kodeks, wskazując na zbyt duży wpływ regulacji na dynamikę innowacji w Europie i ryzyko utraty konkurencyjności względem USA i Chin.
Wśród ponad 40 firm technologicznych z Europy pojawiły się również głosy sprzeciwu wobec zbyt szybkiego tempa wdrażania regulacji. Apelują one o przesunięcie terminu, by dostosować infrastrukturę i procedury compliance.
Co to oznacza dla firm w Unii Europejskiej?
Dla integratorów, software house’ów i odbiorców AI
Nowe przepisy dotkną bezpośrednio:
- unijnych dostawców AI tworzących własne modele lub integrujących rozwiązania globalnych firm,
- klientów wdrażających AI w sektorach regulowanych – bankowości, ubezpieczeniach, HR, ochronie zdrowia,
- startupów i scale-upów budujących produkty AI-as-a-Service.
Jak przygotować organizację do wdrożenia kodeksu GPAI?
4 rekomendacje dla firm
- Przeprowadź audyt technologiczny – oceń zgodność modeli i narzędzi z wymogami kodeksu.
- Zbuduj politykę transparentności – udokumentuj pochodzenie danych i sposób ich przetwarzania.
- Zainwestuj w zarządzanie ryzykiem – opracuj procedury identyfikacji zagrożeń i reagowania.
- Zgłoś chęć przystąpienia do kodeksu – wpisz się na listę firm współpracujących z EU AI Office.
Compliance jako przewaga strategiczna
Kodeks postępowania GPAI to nie tylko instrument prawny, ale również nowy standard technologiczny. Dla firm myślących długoterminowo, przystąpienie do niego oznacza:
- łatwiejszy dostęp do rynku UE,
- większe bezpieczeństwo regulacyjne,
- przewagę konkurencyjną w sektorach wymagających zaufania i przejrzystości.
W erze intensyfikacji regulacji – zarówno w Europie, jak i USA – firmy, które wdrożą zasady kodeksu GPAI w 2025 roku, wyznaczą standardy działania na dekadę.
Czytaj także:
Może Cię również zainteresować: WhoFi:
Przełomowa technologia Wi-Fi rozpoznaje ludzi z 95,5% skutecznością
Porozmawiaj z nami o sztucznej inteligencji
Dołącz do grupy "AI Business" na Facebooku
Polecamy e-book o AI
AI w marketingu – jak zwiększyć sprzedaż i zaangażowanie klientów?
Test Turinga: Czy AI jest już inteligentniejsze od człowieka?